Пагадненне паміж пярвічнай прафсаюзнай арганізацыяй студэнтаў БДУ і адміністрацыяй нашага ўніверсітэта на 2014–2016 гады ўпершыню было падпісана 29 верасня.
Яно з’яўляецца такім жа важным дакументам у сістэме сацыяльнага партнёрства, як і традыцыйная калектыўная дамова паміж прафсаюзным камітэтам супрацоўнікаў БДУ і нашай установай вышэйшай адукацыі. Дарэчы, новае пагадненне падпісанае на тэрмін дзеяння калектыўнай дамовы, умовы якой зараз выконваюцца. Да ўсяго Беларускі прафесійны прафсаюз супрацоўнікаў адукацыі і навукі рэкамендаваў такія пагадненні заключаць у якасці дадатку да калектыўнай дамовы, што можа быць ажыццёўлена ў хуткім часе.
«Сацыяльнае партнёрства» стала магчымым для студэнтаў дзякуючы арт. 1 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб прафесійных саюзах» і арт. 31 Кодэкса аб адукацыі, якія дазваляюць навучэнцам аб’ядноўвацца ў прафесійныя саюзы. Паколькі студэнты БДУ не могуць быць суб’ектамі калектыўнай дамовы, як супрацоўнікі сістэмы адукацыі, пагадненне дапаможа ім даць дадатковыя правы і гарантыі ў параўнанні з тымі, якія прадугледжаны заканадаўствам. Яно вызначае як абавязкі ўніверсітэта, так і абавязкі прафсаюзнай арганізацыі, а таксама сумесныя абавязкі бакоў.
Па словах старшыні пярвічнай прафсаюзнай арганізацыі Ніны РАДЗЕВІЧ, каб гэта стала магчымым, была праведзена вялікая і карпатлівая праца. Спачатку на адрас універсітэта было накіравана пісьмовае апавяшчэнне аб пачатку правядзення перамоў наконт заключэння пагаднення. Затым была створана камісія з упаўнаважаных прадстаўнікоў універсітэта і пярвічнай прафсаюзнай арганізацыі студэнтаў. Праект пагаднення абмяркоўваўся на пасяджэннях камісіі, рэктарата, у прафсаюзных арганізацыях факультэтаў. Да ўсяго была праведзена яго экспертыза ў Цэнтральным камітэце Беларускага прафсаюза супрацоўнікаў адукацыі і навукі на адпаведнасць не толькі заканадаўству нашай краіны, але і пагадненню паміж Міністэрствам адукацыі і Беларускім прафсаюзам супрацоўнікаў адукацыі і навукі на 2013–2014 гады. І нарэшце, 16 чэрвеня на прафсаюзнай канферэнцыі студэнтаў нашага ўніверсітэта праект быў адобраны і рэкамендаваны да падпісання.
Пагадненне, падпісанае ў БДУ, складаецца з сямі раздзелаў: агульныя палажэнні, сацыяльныя гарантыі пры ажыццяўленні адукацыйнага працэсу, матэрыяльнае забеспячэнне навучэнцаў, жыллёва-бытавыя пытанні навучэнцаў, стварэнне здаровых і бяспечных умоў для студэнтаў падчас адукацыйнага працэсу, культурная і спартыўна-масавая праца, а таксама гарантыі дзейнасці пярвічнай прафсаюзнай арганізацыі студэнтаў і яго актыву. Усе яны дапамагаюць рэгуляваць сацыяльна-эканамічныя адносіны паміж універсітэтам і студэнтамі розных факультэтаў.
Напрыклад, калі раней кіраўнік структурнага падраздзялення або начальнік аддзела аспірантуры і дактарантуры мог сам вырашаць, вызваліць або не вызваліць студэнта ад наведвання навучальных заняткаў, то зараз у дакуменце дакладна прапісана, у якіх выпадках ён павінен гэта рабіць і на які тэрмін. Сярод нагод для вызвалення ад заняткаў значыцца шлюб самога студэнта або яго родных братоў і сясцёр, смерць члена сям’і або блізкага роднага, нараджэнне дзіцяці бацьку-студэнту і іншыя паважлівыя прычыны. Нават навучанне па індывідуальным плане знайшло адлюстраванне на старонках новага дакумента. Цяпер індывідуальны навучальны план павінен быць прапанаваны студэнтам дзённай формы навучання пры інваліднасці або перанесенай цяжкай хваробе, калі ёсць неабходнасць у рэабілітацыі, а таксама пры неабходнасці догляду хворага члена сям’і. Маладая маці, якая нарадзіла дзіця і знаходзіцца ў дэкрэтным адпачынку, таксама мае права папрасіць індывідуальны план навучання. Гэтага не пазбаўлены і спартсмены-члены нацыянальных камандаў Рэспублікі Беларусь і зборных камандаў БДУ, якія маюць спартыўную кваліфікацыю не ніжэйшую за першы разрад.
Усе віды стыпендый, надбавак, прэмій студэнтам, матэрыяльная дапамога цяпер будуць вызначацца абавязкова пры ўдзеле прафкама студэнтаў. Прафсаюзная арганізацыя мае намер ажыццяўляць і маніторынг па выкарыстанні грашовых сродкаў з пазабюджэтных крыніц на прэміяванне і матэрыяльную дапамогу студэнтам і іншыя патрэбы. Цікава, што дзякуючы пагадненню сацыяльныя стыпендыі пэўным катэгорыям навучэнцаў, якія пералічаны ў п. 5 арт. 42 Кодэкса Рэспублікі Беларусь па адукацыі, могуць быць прызначаны нават без хадайніцтва самога студэнта.
Камісіі па жыллёва-бытавых пытаннях будуць фарміравацца, як і раней, з аднолькавай колькасці прадстаўнікоў адміністрацыі БДУ і прафкама студэнтаў.
Такім чынам, пагадненнем сфарміраваны аптымальны пакет ільгот і гарантый для членаў галіновага прафсаюза, што дазваляе ўсталяваць дадатковыя сацыяльныя гарантыі студэнтам нашага ўніверсітэта.
Ганна ЛАГУН
