Анастасія МАЙСЕНЯ, дыпламаваны юрыст, скончыла магістарскія праграмы ў БДУ і Каледжы Еўропы (Бельгія), валодае трыма замежнымі мовамі і не збіраецца спыняцца: у планах – паступленне ў аспірантуру БДУ. На сустрэчы з маладымі навукоўцамі ФМА яна распавяла пра досвед міжнароднага навучання і зносінаў.
«Валодаць англійскай –
не больш, чым норма»
– Калі я атрымлівала вышэйшую адукацыю, для мяне, асабліва на першых курсах, было важна наб-рацца не толькі прафесійных ведаў, але яшчэ і тых, якія не магла атрымаць ва ўніверсітэце, напрыклад, моўных, таму актыўна займалася самаадукацыяй. Так, з 19 гадоў пачала вучыць французскую мову, да гэтага мяне заахвоцілі моладзевыя абмены, дзякуючы якім я наведала даволі шмат краін.
Я зразумела, што ведаць англійскую – гэта не больш, чым норма, а вось ведаць яшчэ нейкія мовы – гэта ўжо выдатна. Напрыклад, я была ў Бельгіі і жыла ў сям’і, дзе дзеці ў роўнай ступені валодалі галандскай, французскай і англійскай, і падумала: «А чаму я не магу?» Гэта мяне натхніла, я вывучыла французскую і нямецкую, што дазволіла, напрыклад, навучацца і стажыравацца ў іншых краінах, а галоўнае – мець зносіны з некаторымі замежнікамі на іх родных мовах.
«Магістратура –
для асобаснага росту»
– Я скончыла юрфак БДУ па спецыяльнасці «правазнаўства», але мне не хацелася заставацца на першай ступені лесвіцы адукацыі, хацелася пайсці вышэй, таму паступіла ў магістратуру юрыдычнага факультэта. Для мяне гэта быў крок на шляху асобаснага развіцця, і гэтым разам ужо хацелася атрымаць спецыялізаваныя веды ў галіне права. Напрыклад, калі я вучылася на першай ступені, у мяне не было такіх прадметаў, як «міжнародны камерцыйны арбітраж» ці «міжнародны грамадзянскі працэс», таму магістратура па спецыяльнасці «прававое рэгуляванне знешнеэканамічнай дзейнасці» дазволіла паглыбіцца ў гэтыя пытанні, набыць пэўныя важныя для практыкі веды.
Пасля магістратуры БДУ Анастасія паехала атрымліваць дыплом магістра ў Каледж Еўропы ў Бельгіі. Паспяхова прайшоўшы працэс падачы дакументаў, які сама гераіня назвала даволі-такі простым, не толькі паступіла на запаветную спецыяльнасць, але і атрымала стыпендыю:
– Я чалавек, які не перапыняе свайго развіцця, таму, вырашыў-шы, што ў Беларусі я гэты сектар ужо ведаю, паехала ў Еўропу даведвацца, як там. Мару паступіць у навучальную ўстанову, якая называецца Каледж Еўропы, выношвала даўно, прываблівала магістарская праграма «еўрапейскае права». Каледж рыхтуе кадры, у прыватнасці, для Еўрапейскай камісіі, таму ў Брусэлі кожны ведае гэту навучальную ўстанову. Да-рэчы, у Еўропе дыплом магістра вельмі шануецца, у нас я такога не сустракала. Калі я як юрыст праглядала ў нас вакансіі, нідзе не бачыла, каб у патрабаваннях быў дыплом магістра, і нават не ўказваюць, што ён будзе перавагай.
«У Каледжы Еўропы
студэнты рыхтуюцца да лекцый»
– Падчас навучання ў каледжы праходзіла абавязковыя курсы і на выбар, а яшчэ там ёсць міждысцыплінарныя курсы. Гэта значыць, што калі я юрыст, то абавязана ў кожным з семестраў узяць курс не па праве, а па сумежных дысцыплінах, напрыклад, па палітыцы ці эканоміцы. Гэта дазваляе пашырыць прафесійны далягляд, і мне здаецца, што гэта правільна.
Што да формаў правядзення заняткаў, то іх некалькі: лекцыі, семінары і т’ютараты. На лекцыях звычайна прысутнічае ўвесь паток, гэта каля 100 чалавек, і ты ніяк не ўзаемадзейнічаеш з выкладчыкам. Да лекцыі трэба кожны раз рыхтавацца: прачытаць канспект выкладчыка, які можна купіць у спецыялізаваным кіёску. Можна, вядома, і не рыхтавацца, але тады не зразумееш, пра што ідзе гаворка. Працэс пабудаваны так, што ты па канспекце самастойна вывучаеш фабулу тэмы, а на лекцыі выкладчык тлумачыць нюансы: чаму быў пададзены такі іск, якія наступствы і г. д. За кожным выкладчыкам у каледжы замацаваны асістэнт, які арганізоўвае т’ютараты. На гэтых занятках ён не дае ніякай новай інфармацыі, як выкладчык на лекцыі, але тлумачыць нейкія моманты, у групе ідзе абмеркаванне. Яшчэ адна форма – семінары, якія праходзяць у малых групах і адрозніваюцца ад лекцый інтэрактыўнасцю, прычым зносіны адбываюцца досыць нефармальна, за кошт таго, што ў англійскай няма формы «Вы».
Яшчэ адрозненне ў тым, што ў нас сярэдні бал лічыцца як сярэднеарыфметычнае ўсіх адзнак, а там інакш. У розных формаў працы розныя каэфіцыенты: у семінараў – 1, у лекцый – 1,5, а ў магістарскай працы самы высокі – 2, таму яе важна напісаць добра.
«Выкладчык для мяне
меў ролю футбольных варот»
– У Каледжы Еўропы выкладчык ніколі не скажа, што твой адказ няправільны, там імкнуцца не нашкодзіць самаацэнцы студэнта, прастымуляваць яго. На абмеркаваннях падчас семінараў выказваліся часам зусім недарэчныя версіі, але дыскусія ад гэтага не станавілася бяднейшай. Галоўнае – у кожнага ёсць права выказацца па тэме. Для мяне выкладчык там меў ролю футбольных варот. Студэнт павінен забіць гол у гэтыя вароты і сам зразумець, атрымалася ці не. Калі мяч адляцеў ад штангі, то ён вярнуўся на поле, і ўжо іншы студэнт спрабуе забіць гол, гэта значыць даць адказ на пытанне. Пры такім падыходзе чалавек сам разумее, ці ў правільным напрамку ён разважае, мне гэта ў іх сістэме вельмі падабаецца.
«Для нефармальнага
нэтворкінгу – у каледжа ўласны бар»
– У каледжы моцнае студэнцкае самакіраванне: было вельмі шмат усякіх ініцыятыў – пачынаючы ад эколагаў і заканчваючы дабрачыннасцю. Самі арганізоўвалі курсы замежных моў. Там ёсць культ лідарства, і ўсе імкнуліся запусціць свае ініцыятывы. Але з іншага боку – шмат каму гэта перашкодзіла каледж скончыць, таму што людзі, якія вельмі глыбока сыходзілі ў сацыяльнае жыццё, проста забывалі пра вучобу. Яшчэ ў каледжа ёсць уласны бар, дзе кожны чацвер праходзіць барная ноч, а бармэнамі выступаюць самі студэнты. Наогул, там вельмі шмат увагі надаецца нэтворкінгу: як фармальнаму, так і нефармальнаму. І калі на семінарах мы разбіраліся з тым, што такое нэтворкінг і як правільна пабудаваць адносіны, то бар выступаў пляцоўкай для нефармальнага нэтворкінгу, дзе людзі вучацца нават на сур’ёзныя тэмы размаўляць у нефармальным становішчы.
«Германія навучыла
шанаваць сутнасць»
– Праз некалькі месяцаў пасля таго, як я атрымала дыплом магістра Каледжа Еўропы, мяне адабралі на стажыроўку ў Бундэстаг Германіі працаваць у офісе дэпутата з Баварыі, якая займалася правамі жанчын, дзяцей, пенсіянераў. Пяць месяцаў я працавала як стажор, наведала выбарчую акругу, хадзіла на пасяджэнні камітэтаў, прысутнічала на канферэнцыі з палітыкамі. На мяне вельмі паўплывала стаўленне немцаў да жыцця. Напрыклад, мне запомнілася, як нават на пленарнае пасяджэнне дэпутаты ад больш левых партый нярэдка спакойна прыходзілі ў джынсах, гэта значыць, што там надаецца ўвага не твайму выгляду, а сутнасці: што ты робіш і як. Такія прыклады прымушаюць задумацца: «А ці дазволена нам меркаваць пра кагосьці па знешнім выглядзе?»
«У Беларусі для сябе
я бачу перспектывы»
– Я вярнулася дадому, таму што зразумела, што на дадзеным этапе ў Беларусі ў мяне больш магчымасцяў рэалізаваць сябе. Мне цікавая навука, прыцягвае міжнароднае права, таму планую паступаць у аспірантуру ФМА, гэта для мяне яшчэ адна прыступка ўгару. Не выключана, што буду выкладаць, узаемадзеянне са студэнтамі – гэта цікава. Я лічу, што беларусы вельмі разумныя і таленавітыя людзі, але нам часам бракуе ініцыятыўнасці і досведу камунікацыі, таму я раю студэнтам выкарыстоўваць магчымасці, ездзіць па праграмах абмену. Гэта дазваляе атрымаць незаменны досвед, а яшчэ распавесці замежнікам пра Беларусь.
Валерыя БАНДАРЧЫК
