Як студэнты БДУ ставяцца да сямейных каштоўнасцяў і па якім узоры будуць будаваць сваю сям’ю? Свежае сацыялагічнае даследаванне рэпрадуктыўных установак і сямейных каштоўнасцяў ахоплівае 14 факультэтаў БДУ. На замову ўпраўлення выхаваўчай работы з моладдзю яго правяла група трэцякурснікаў ФФСН, каб выявіць найбольш значныя базавыя каштоўнасці студэнтаў.
Апытанне паказала стаўленне маладых людзей да шлюбу, сям’і, бацькоўства і такіх феноменаў, як ЭКА, фемінізм, чайлдфры. Даследаванне праводзіцца ў чацвёрты раз з 2015 года, і вынікі ў некаторых пытаннях зусім нечаканыя.
Нінэль Ціханава, Лізавета Ляўчук, Канстанцін Багдановіч, Марыя Гардзеева, Вікторыя Крэнь, Марыя Прус, Анастасія Стахоўская, Кірыл Сырамалотаў і Марыя Кіркевіч – гэтыя студэнты-сацыёлагі правялі даследаванне і зрабілі справаздачу на сотні старонак. Пад кіраўніцтвам дацэнта і кандыдата філасофскіх навук Ларысы Філінскай будучыя сацыёлагі апыталі 440 чалавек. З іх 154 (35 %) юнакі і 286 (65 %) дзяўчаты. Апытанне праводзілася сярод трэцякурснікаў дзевяці факультэтаў БДУ: ФФСН, ФПМІ, ММФ, фізічнага, геаграфіі і геаінфарматыкі, біялагічнага, філалагічнага, хімічнага і журналістыкі.
Здароўе на першым месцы
У топ-3 каштоўнасцяў навучэнцаў універсітэта ўваходзяць здароўе (66,5 %), сям’я (59,5 %) і каханне (45,3 %). Аўтарытэт для іх тыя, з кім яны больш за ўсё праводзяць часу, – сябры, бацькі. 77 % апытаных хочуць пабудаваць сям’ю па прыкладзе апошніх.
Ніка Нікановіч. Дачка выкладчыка журфака Дзмітрыя Нікановіча
Самыя цёплыя адносіны з бацькамі ў студэнтаў з абласнога цэнтра: яны адзначаюць у іх любоў (83,3 %), сяброўства (43,9 %) і ўзаемападтрымку (66,7 %). Паказчыкі канфліктаў (20,5 %) і кантролю (24,7 %) максімальныя ў мінчукоў. Меркаванне бацькоў важнае для моладзі, да яго прыслухоўваюцца 82,2 %. Самыя папулярныя сямейныя традыцыі – святкаванне дня нараджэння (88,8 %), грамадзянскіх святаў (77,3 %), сумесныя абеды і вячэры (55,6 %).
Станоўчае стаўленне да традыцыйнай сям’і дамінуе сярод студэнтаў БДУ, аднак юнакі часцей паказваюць яе як значную і неабходную форму адносін паміж мужам і жонкай (60,4 % і 51,2 % дзяўчат адпаведна). Ларыса Уладзіміраўна тлумачыць гэта тым, што ў часткі апытваных дзяўчат традыцыйная сям’я выклікае негатыўную асацыяцыю з патрыярхатам.
Тры чвэрці (72,9 %) студэнтаў падтрымліваюць афіцыйную рэгістрацыю шлюбу. Юнакі да гэтага імкнуцца радзей, станоўча ставяцца да сужыцця (81,2 %), сярод дзяўчат гэта 61,4 %. Аднак больш за палову дзяўчат 58 % не ўхваляюць яго, лічачы прыкметай несур’ёзных адносін.
Большасць дзяўчат і юнакоў (65,9 %) хочуць мець двух дзяцей ва ўзросце 23–27 гадоў (59 % дзяўчат, 38,7 % юнакоў) праз 3–4 гады шлюбу (36,7 %). 67,3 % студэнтаў негатыўна ставяцца да фізічных пакаранняў, а 83,2 % юнакоў і 91,8 % дзяўчат плануюць выхоўваць дзяцей па мадэлі супрацоўніцтва – накіроўваць, даючы дзіцяці самастойны выбар. Студэнты негатыўна ставяцца да здрад у шлюбе, аднак 83 % станоўча ставяцца да выпрабавальнага шлюбу.
Студэнты БДУ любяць спорт
Траціна рэспандэнтаў 33,7 % лічыць, што аборты дапушчальныя. Юнакі больш катэгарычныя ў гэтым пытанні, і 30 % асуджаюць такі ўчынак. Больш за палову (51,4 %) згодныя са сцвярджэннем, што аборт – гэта забойства, 80,6 % лічаць, што рашэнне пра захаванне жыцця ці аборт павінны прымаць абодва партнёры.
Для чаго патрэбная сям’я?
«Мне было цікава, як студэнты ставяцца да сям’і, бо разуменне традыцыйнай ролі яе змяняецца. Цешыць, што студэнцкая моладзь разумее і лічыць каштоўным такі сацыяльны інстытут. Мне сям’я патрэбная для таго, каб выхоўваць дзяцей, падтрымліваць адзін аднаго, дапамагаць дасягаць жыццёвых мэт членаў сям’і», – гаворыць Нінэль Ціханава, адна з тых, хто праводзіў даследаванне.
Нінэль Ціханава
Здзівіла дзяўчыну і тое, што ў цэлым юнакоў і дзяўчат не турбуе прапаганда ЛГБТ (больш за 50 % рэспандэнтаў), аднак усё-такі 31,1 % юнакоў (кожны трэці) занепакоены дадзеным пытаннем. Ларыса Філінская таксама пракаментавала гэты момант: «Дынаміка даследавання паказвае, што з кожным годам студэнты становяцца больш памяркоўнымі да прадстаўнікоў ЛГБТ-супольнасці. Як паказаў аналіз папярэдніх апытанняў, дзяўчаты больш талерантныя».
Па меркаванні Нінэль, прапаганда ЛГБТ-ідэй праз некалькі гадоў можа прывесці да значнага павелічэння колькасці гомасексуальных пар і да памяншэння ў будучыні нараджальнасці.
«Сафія» распавядае пра сям’ю
У рамках універсітэта набываць веды пра сямейнае жыццё і бацькоўства хочуць 28,9 % апытаных студэнтаў. Самая цікавая тэма, за якую прагаласавала 33 %, стварэнне камфортнай эмацыйнай атмасферы ў сям’і. На такі запыт адказвае рэспубліканскі праект «Сафія», заснаваны на базе БДУ. Пра мэту і задачы лекцыі распавяла кіраўнік праекта і начальнік аддзела моладзевых праграм і праектаў УВРМ Наталля Ярашэвіч:
«У апошні час інтэрнэт, фільмы і серыялы лідзіруюць сярод крыніц адказаў на шматлікія пытанні для моладзі. Наш праект – здаровая альтэрнатыва, дзе разам з запрошанымі лектарамі маладыя людзі пачынаюць зведваць праўду, бачыць інфармацыйнае насаджэнне лжэкаштоўнасцяў, адчуваць сілу адзінства ў традыцыйных поглядах. Для стварэння шчаслівай сям’і тыдзень – вельмі мала. Але адзін тыдзень можа дапамагчы ўбачыць аснову для стварэння шчаслівых адносін і разуменне: калі чалавек шчаслівы ў сям’і, ён хутчэй рэалізуецца ў любой сферы. І, што немалаважна, развіццё адбываецца гарманічна, без перакосаў. Шчаслівая сям’я – гэта рашэнне пытанняў не толькі асабістых, але і дзяржаўнага маштабу. Таму так важна надаваць гэтаму адмысловую ўвагу».
